Większość Polaków inwestuje w klasyczny sposób i traci część zysków na podatkach. Tymczasem IKE i IKZE to dwa narzędzia, które pozwalają legalnie inwestować bez podatku Belki, a nawet odzyskać część pieniędzy w rocznym PIT.

Pan Jan ma 36 lat i od kilku lat odkłada część pensji na inwestycje. Co miesiąc przelewa 1000 zł na zwykłe konto maklerskie i kupuje obligacje, fundusze ETF oraz akcje spółek dywidendowych. W ubiegłym roku zarobił na inwestycjach 12 000 zł. Po rozliczeniu PIT zostało mu 9720 zł.
Gdyby te same środki ulokował na koncie IKE, zachowałby pełne 12 000 zł. 2 280 zł podatku Belki mogło zostać w jego kieszeni.

Większość Polaków inwestuje w podobny sposób - z przekonaniem, że podatków nie da się uniknąć. Tymczasem istnieją rozwiązania, które pozwalają nie tylko zachować zyski, ale także co roku otrzymywać zwrot w PIT. Mowa o Indywidualnym Koncie Emerytalnym (IKE) i Indywidualnym Koncie Zabezpieczenia Emerytalnego (IKZE).

Nie tylko emerytura. IKE i IKZE to parasol podatkowy dla inwestora

Choć nazwy tych kont brzmią „emerytalnie”, w praktyce to pełnoprawne rachunki inwestycyjne. Można na nich inwestować w te same instrumenty, co na klasycznym koncie maklerskim - akcje, obligacje, fundusze inwestycyjne, ETF-y. IKE i IKZE można założyć od 16. roku życia, absolutnie nie muszą być wykorzystywane tylko jako zabezpieczenie emerytalne, mogą również stanowić narzędzie do gromadzenia majątku czy przekazywania go kolejnym pokoleniom dzięki możliwości wskazania osób uposażonych.

Różnica polega na jednym szczególe: zyski z inwestycji w ramach IKE i IKZE są zwolnione z podatku od dochodów kapitałowych (tzw. podatku Belki), o ile wypłata nastąpi zgodnie z zasadami - po ukończeniu 60. roku życia w przypadku IKE lub 65 roku życia w przypadku IKZE.

W przypadku IKZE dodatkową korzyścią jest możliwość odliczenia wpłat od dochodu w rocznym zeznaniu PIT. Oznacza to, że inwestor może co roku odzyskać spore kwoty (w 2025 roku nawet do 3 330,43 zł) w zależności od zarobków i progu podatkowego.

Według danych KNF liczba rachunków IKE i IKZE rośnie z roku na rok o kilkanaście procent (w 2025 roku przekroczyliśmy milion). Coraz więcej Polaków dostrzega, że nie są to „produkty dla seniorów”, ale efektywne podatkowo narzędzia inwestycyjne.

IKE i IKZE kontra klasyczne inwestowanie - twarde liczby

Cecha	Zwykłe konto inwestycyjne	IKE	IKZE
Forma opodatkowania	Podatek belki 19 proc. od zysków	0 proc. po 60 roku życia	10 proc. zryczałkowany podatek dochodowy po 65. roku życia
Ulga w PIT	brak	brak	Tak (nawet do 3 330,43 zł rocznie)
Roczny limit wpłat (2025 r.)	brak	26 019,00 zł	10 407,60 zł lub 15 611,40 zł (dla os. prowadzących JDG)
Wypłata środków	Dowolna, z podatkiem	Dowolna, z utratą ulgi podatkowej	Dowolna, z utratą ulgi podatkowej, wypłata stanowi przychód do opodatkowania
Dostępne instrumenty	Takie same	Takie same	Takie same

Ryzyko inwestycyjne pozostaje identyczne, ale IKE i IKZE oferują trwałą przewagę podatkową, która w długim terminie może decydować o setkach tysięcy złotych różnicy w zyskach.

Nic nie ulega zamrożeniu

Wielu inwestorów uważa, że środki wpłacone na IKE lub IKZE są „zamrożone do emerytury”. To mit. Pieniądze można wypłacić w dowolnym momencie - po prostu wtedy traci się ulgi podatkowe, a w przypadku IKZE wypłata stanowi przychód podlegający opodatkowaniu. To mechanizm premiujący długoterminowe inwestowanie.

Dodatkowym atutem jest elastyczność - można mieć po jednym rachunku IKE i IKZE, natomiast rachunki można przenosić między instytucjami finansowymi, zmieniać strategię inwestycyjną. IKE i IKZE działają jak „parasol podatkowy”, który chroni zyski niezależnie od tego, gdzie i w co inwestujemy.

Ile naprawdę można zyskać?

Załóżmy, że inwestor wpłaca 850 zł miesięcznie przez 20 lat, osiągając średnią stopę zwrotu na poziomie 8 proc. rocznie.

Typ konta	Wartość końcowa	Uwzględnione podatki	Efekt końcowy
Zwykłe konto maklerskie	420 767,40 zł	19 proc. podatku od zysków
IKE	504 113,80 zł	0 proc. podatku	+83 346,40 zł więcej
IKZE	453 702,40 zł oraz 70 502,40 zł (zwrotu PIT przy 32. proc. stawce)	10 proc. zryczałkowanego podatku dochodowego	+103 437,40 zł więcej

Różnica wynika wyłącznie z podatków - nie z lepszej strategii, ryzyka czy kosztów. To czysty efekt tarczy podatkowej, który kumuluje się z każdym rokiem inwestowania.

IKE i IKZE: skuteczny sposób na inwestowanie

Zarówno IKE, jak i IKZE mają roczne limity wpłat, które nie przechodzą na kolejne lata. Oznacza to, że jeśli dziś nie skorzystamy z przysługującego limitu, ta kwota przepada bezpowrotnie. Dlatego nawet niewielkie, regularne wpłaty mają sens - pozwalają wykorzystać limit i zbudować „emeryturę z podatkową tarczą”.

W praktyce każdy rok bez IKE i IKZE to utracone korzyści, które trudno nadrobić w przyszłości. W długim terminie ta decyzja może oznaczać nawet kilkadziesiąt tysięcy złotych mniej w portfelu.

IKE i IKZE to najbardziej efektywne podatkowo formy inwestowania dostępne w naszym systemie prawnym. Dają swobodę w wyborze instrumentów, pozwalają uniknąć podatku Belki, a w przypadku IKZE - także obniżyć coroczny PIT. Nie są przeznaczone wyłącznie dla zamożnych inwestorów ani dla osób zbliżających się do emerytury. To narzędzia dla każdego, kto chce inwestować. W świecie, w którym każda złotówka zysku ma znaczenie, IKE i IKZE stają się nie tylko formą oszczędzania, ale strategicznym wyborem finansowym.

 

Jan Karczewski

Dyrektor ds. Klientów Strategicznych
Michael / Ström Dom Maklerski

Wszelkie przedstawione analizy, komentarze i konkluzje stanowią osobiste poglądy autora wyrażone w oparciu o posiadaną fachową wiedzę dotyczącą funkcjonowania rynku finansowego.

Niniejszy materiał jest publikacją handlową Michael / Ström Dom Maklerski S.A.  z siedzibą w Warszawie:

a. nie stanowi rekomendacji w ramach usługi doradztwa inwestycyjnego w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi;

b. nie jest badaniem inwestycyjnym w rozumieniu rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2017/565 z dnia 25 kwietnia 2016 r. uzupełniające go dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/65/UE w odniesieniu do wymogów organizacyjnych i warunków prowadzenia działalności przez firmy inwestycyjne oraz pojęć zdefiniowanych na potrzeby tej dyrektywy;

c. nie spełnia standardów rekomendacji inwestycyjnej określonych w rozporządzeniu delegowanym Komisji (UE) 2016/958 z dnia 9 marca 2016 r. uzupełniającym rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 596/2014 w odniesieniu do regulacyjnych standardów technicznych dotyczących środków technicznych do celów obiektywnej prezentacji rekomendacji inwestycyjnych lub innych informacji rekomendujących lub sugerujących strategię inwestycyjną oraz ujawniania interesów partykularnych lub wskazań konfliktów interesów.