Cechą obligacji, która interesuje inwestorów w pierwszeństwie, jest bezpieczeństwo inwestycji. Związane jest ono z emitentem obligacji, a więc z dłużnikiem, który będzie odpowiadał za wypłatę należnych odsetek oraz spłatę kapitału.

Na polskim rynku możemy mówić o trzech podstawowych grupach emitentów obligacji.

Obligacje skarbu państwa

Pierwszą z nich tworzy jeden, za to największy ze wszystkich emitent - skarb państwa. Większość jego długu oferowana jest inwestorom instytucjonalnym. Dla inwestorów detalicznych skarb państwa ma stale dostępną ofertę obligacji o terminach wykupu od dwóch do dziesięciu lat (zwykle są to cztery terminy) i odmiennej konstrukcji oprocentowania (stałe, zmienne oparte o WIBOR, zmienne oparte o inflację). Warunki emisji są aktualizowane każdego miesiąca. Ponadto na Catalyst notowane są także dostępne dla detalicznych inwestorów obligacje nominowane w EUR, o stałym oprocentowaniu. Papiery skarbu państwa uważane są za najbezpieczniejszy instrument finansowy spośród wszystkich dostępnych, choć można z tym poglądem polemizować, zwłaszcza w przypadku państw o niepewnej sytuacji finansowej.

Obligacje jednostek administracji państwowej

Grupą emitentów, co do których istnieje silne przekonanie o wysokim poziomie bezpieczeństwa, są gminy. Jako jednostki administracji państwowej dysponują one własnym budżetem, którego konstrukcja wymusza stosowanie ostrożnej polityki zadłużania. Emisje komunalnych obligacji najczęściej w całości obejmowane są przez banki pełniące rolę agenta emisji, choć część z emisji trafia również na Catalyst, gdzie są one przedmiotem obrotu. Ta część rynku cechuje się niezwykle niską płynnością, niemniej inwestorzy detaliczni mają możliwość dokonania inwestycji w obligacje gmin. Większość obligacji komunalnych ma oprocentowanie zmienne, tylko Warszawa zdecydowała się na emisję obligacji stałokuponowych.

Obligacje firm i banków spółdzielczych

Najbardziej różnorodną grupą emitentów są oczywiście firmy. Możemy wydzielić tu pewne podgrupy, organizator Catalyst (czyli Giełda Papierów Wartościowych) dokonał podziału na banki spółdzielcze i pozostałych emitentów (w tym banki komercyjne). Ponieważ taki podział już funkcjonuje, pozostańmy przy nim.

Obligacje banków spółdzielczych nie różnią się istotnie od obligacji banków komercyjnych. Wszystkie banki (spółdzielcze również) podlegają nadzorowi ze strony Komisji Nadzoru Finansowego i muszą kierować się tymi samymi zasadami prowadzenia polityki zarządzania zdeponowanymi środkami. Jedyna różnica polega na tym, że banki spółdzielcze działają na zasadzie zrzeszenia – część rezerw utrzymują w banku zrzeszającym, który może wspierać płynnością tych spośród własnych członków, którzy tego wymagają.

Na Catalyst notowane są również obligacje innych banków oraz całej rzeszy firm, których ocena poziomu bezpieczeństwa – z punktu widzenia detalicznego inwestora – wymaga każdorazowo osobnego omówienia. Znajdziemy wśród nich takie firmy, których obligacje oferują oprocentowanie niższe niż niektóre banki (np. Orlen, GPW), ale też i takie, które oprocentowane są powyżej kredytów konsumenckich dostępnych w bankach. Mówiąc krótko – skala oferowanego oprocentowania, jak i bezpieczeństwa jest w ich przypadku bardzo zróżnicowana.

Listy zastawne, czyli emisje banków hipotecznych

Na Catalyst notowane są także instrumenty zwane listami zastawnymi. Są to instrumenty emitowane przez banki hipoteczne. Ich zabezpieczeniem są portfele hipoteczne banków, przy czym muszą one (portfele) spełniać szereg dodatkowych wymagań, co sprawia, że pod względem bezpieczeństwa są one przez niektórych cenione wyżej nawet niż obligacje skarbowe. W ostatnich latach nastąpił wzrost rynku listów zastawnych spowodowany powstawaniem kolejnych banków hipotecznych.

 

FAQ

1. Co to są obligacje i jakie są ich rodzaje?

Obligacje to papiery wartościowe emitowane przez podmioty publiczne lub prywatne. Są one instrumentami dłużnymi, na których inwestorzy mogą zarobić. Wyróżniamy między innymi obligacje komunalne, skarbowe i korporacyjne.

2. Które obligacje są najbardziej opłacalne?

Zazwyczaj obligacje korporacyjne oraz podporządkowane oferują najwyższy zysk (szczególnie te drugie), jednak są obarczone wyższym ryzykiem niż obligacje komunalne i skarbowe, które są uważane za bezpieczniejsze.

3. Czym są obligacje i jakie są funkcje obligacji?

Obligacje to papiery wartościowe emitowane przez różne podmioty w celu pozyskania kapitału na rozwój lub realizację określonych celów biznesowych. Inwestorom umożliwiają osiąganie zysków, a emitentom zapewniają finansowanie w postaci pożyczki.